چهار سال پس از بازگشت طالبان به قدرت، این گروه همچنان با بحران مشروعیت داخلی و بینالمللی دستوپنجه نرم میکند.
تصاحب قدرت در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ بر اساس توافقنامه دوحه و نه اراده مردم، باعث شده که حکومت سرپرست طالبان مشروعیت داخلی نداشته باشد، در حالی که سرکوب خشونتبار مخالفان مانع اعتراض در داخل کشور شده است. انزوای بینالمللی طالبان نیز غیرقابل انکار است؛ رسمیتشناسی دیپلماتیک و تعامل رسمی، شاخصهای اصلی سنجش این وضعیت هستند.
در سطح بینالمللی، طالبان ادعا میکنند با ۴۰ کشور تعامل دیپلماتیک دارند، اما تنها روسیه تاکنون حاکمیت آنان را به رسمیت شناخته است.
کشورهای منطقه مانند پاکستان، ایران، چین، هند، قطر و ازبیکستان روابط دیپلماتیک و تجاری محدودی با طالبان برقرار کردهاند، سفارتها و کنسولگریها را به طالبان سپرده و مقامات عالی رتبه را پذیرفتهاند.
در مقابل، کشورهای غربی تعامل محدود یا مشروط دارند و سازمان ملل متحد هنوز حاکمیت طالبان را به رسمیت نشناخته است؛ سفارتهای افغانستان در بسیاری از پایتختهای غربی تحت کنترل دیپلماتهای پیشین باقی مانده است.
طالبان با کارتهایی همچون مبارزه با داعش، قطع حمایت از القاعده، حفظ انسجام داخلی و کنترل منابع طبیعی و پروژههای تجاری منطقهای، سعی در جذب کشورهای منطقه و کاهش فشار غربیها دارند.
این استراتژیها باعث شده برخی کشورهای منطقه مانند روسیه و ایران روابط نزدیکتر برقرار کنند، اما در مقابل حقوق بشر، مشارکت زنان و اقلیتها همچنان قربانی سیاستهای طالبان میشوند.
موانع اصلی مشروعیت بینالمللی طالبان شامل نقض حقوق بشر، محرومیت زنان از کار و تحصیل، انحصار قدرت، اجرای مجازاتهای خشونتآمیز، سرکوب مخالفان و رد تشکیل دولت فراگیر است.
گزارشهای یونما نشان میدهد که زنان به طور سیستماتیک از مشارکت اجتماعی محروم شدهاند و سرکوب اقلیتها و اعمال خشونت عمومی ادامه دارد.
دادگاه بینالمللی کیفری (ICC) در جولای ۲۰۲۵ دستور بازداشت رهبران طالبان را صادر کرده و مقامات ارشد این گروه در فهرست تحریمهای بینالمللی قرار دارند.
نتیجه آنکه، با وجود گسترش تعامل منطقهای و نفوذ اقتصادی، طالبان همچنان فاقد مشروعیت بینالمللی هستند.
امتیازهای محدود آنها در برابر موانع حقوق بشری و سیاسی سنگینی میکند و حتی کشورهایی که با طالبان همکاری میکنند، با محذوریت اخلاقی و سیاسی جدی مواجهاند. در این شرایط، طالبان همچنان در انزوای جهانی و انسداد سیاسی داخلی گرفتارند و راهی جز ادامه سرکوب و انحصار قدرت ندارند.
بیشتر بخوانید: