هند در حال افزایش تعامل با طالبان در افغانستان است و اصرار دارد که تنها انگیزه های بشردوستانه دارد، در حالی که تحلیلگران توسعه این رابطه را در چارچوب رقابت های ژئوپلیتیکی با چین و پاکستان می دانند.
تیمی از مقامات وزارت خارجه هند به رهبری جی پی سینگ در اوایل ماه جاری به کابل سفر کرد که اولین دیدار رسمی یک هئیت دولت هند از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در ماه جوزا سال گذشته بود. در آنجا برای “نظارت” بر تحویل کمک های هند، این تیم با امیر خان متقی سرپرست وزیر امور خارجه طالبان و شیرمحمد عباس استانکزی معاون وی ملاقات کرد.
هند که رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته است، تاکنون ۲۰۰۰۰ میلیون تن گندم، ۱۳ تن دارو و ۵۰۰۰۰۰ دوز واکسن کووید را به افغانستان ارسال کرده است و در حال ارسال تجهیزات پزشکی و غلات بیشتر است.
مقامات هندی تاکید دارند که سفر این هیئت صرفا بخشی از تلاش های کمک رسانی بوده است.
آریندام باگچی، سخنگوی وزارت امور خارجه هند در پاسخ به انبوهی از سوالات در مورد این سفر به خبرنگاران گفت: «فکر می‌کنم شما بیش از حد به این سفر توجه می کنید. این دیدار در مورد کمک های بشردوستانه ما به مردم افغانستان است.
برخی از تحلیلگران فکر می کنند که در این مورد چیزهای بیشتری وجود دارد و هند با احتیاط به حضور چین درافغانستان چشم دوخته است.
شمشاد احمد خان، استادیار روابط بین الملل در پردیس BITS Pilani دبی، یک دانشگاه تحقیقات فنی، می گوید: «هند نگران است که اگر کابل تنها بماند چین فرصتی برای افزایش نفوذ خود در افغانستان خواهد داشت». او می گوید هند نگران است که پروژه های توسعه ای و زیربنایی این کشور در افغانستان بدون نتیجه نماند.
در عین حال، او گفت که هند ” درتلاش است تا موقعیت را کنترل کند تا سیگنالی به غرب ارسال نکند که می تواند طالبان را به عنوان حاکم مشروع افغانستان به رسمیت بشناسد.
به همین ترتیب، چین به طور رسمی طالبان را به رسمیت نشناخته است. اما پکن نشان داده است که در حال بررسی راه های مختلف برای همکاری است.
وزارت خارجه چین در اواخر ماه مارچ پس از دیدار دیپلمات ارشد وانگ یی با امیر خان متقی در کابل، در بیانیه‌ای گفت: «افغانستان آماده مشارکت فعال و تقویت همکاری تجاری و سرمایه‌گذاری با چین است». این سفربالاترین مقام چین به افغانستان از زمان تسلط طالبان به افغانستان بود.
چین گفت که با “فشار سیاسی و تحریم های اقتصادی بر افغانستان که توسط نیروهای غیرمنطقه ای در هر مرحله اعمال می شود” مخالف است، در اشاره ای پنهان به اقدامات ایالات متحده علیه طالبان. در عین حال، از طالبان خواست تا “یک دولت فراگیر بسازند و حکومتداری محتاطانه را اعمال کنند و به تلاش های مثبت در جهتی ادامه دهند که در خدمت منافع مردم افغانستان و انتظارات جامعه جهانی باشد.”
چین در میان چندین کشور مانند پاکستان، روسیه و ترکیه است که ماموریت های آن در کابل پس از خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان همچنان ادامه دارد.
هارش وی. پانت، معاون مطالعات و سیاست خارجی در دهلی نو گفت: «طالبان مکرراً به هند پیام می‌دهند که می‌خواهند یک سیاست خارجی مستقل داشته و می‌خواهند بدون مداخله پاکستان با هند تعامل کنند».
گسترش روابط دهلی نو با طالبان معنی به رسمیت شناختن طالبان نیست، بلکه هند مایل است تا حدی از طالبان حمایت کند و در سطح بسیار ابتدایی با آنها تعامل کند تا ببیند که طالبان تا چه اندازه مایل به تعامل بیشتر با هند هستند.” پنت گفت. هند در حال آزمایش است.
بیشتر بخوانید:
- دیدار خلیل‌زاد و وزیر خارجه هند برای تحقق صلح در افغانستان
- افغانستان حضور تحریک طالبان پاکستانی در این کشور را تکذیب کرد
- تاکید گروه بین‌المللی بحران برای فشار روی پاکستان جهت تامین صلح در افغانستان
- به باور حامد کرزی چین نقشی کلیدی در آینده افغانستان دارد