صدای موسیقی افغانستان دوباره توسط طالبان ساکت شد. به غیر از اشکال و زمینه های خاص مذهبی و میهنی، این گروه بر این باورند که گوش دادن یا ساختن موسیقی از نظر اخلاقی جایز نیست. از زمان بازگشت این گروه به قدرت درماه جوزا سال گذشته، نوازندگان به قتل رسیده اند و مورد خشونت قرار گرفته اند، مجالس عروسی مورد حمله قرار گرفته اند و مراکز یادگیری موسیقی بسته شده اند.
مردم افغانستان عمیقاً اهل موسیقی بوده، هستند، و همیشه خواهند بود. سنت های موسیقی این کشور به هزاران سال پیش برمی گردد و در گفتگو با همسایگان ایرانی و هندوستانی خود در جنوب و مردم مناطق ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان در شمال و همچنین با موسیقی رایج و کلاسیک اروپایی و آمریکایی شکوفا شده است.
خواننده مشهور احمد ظاهرشاید برجسته ترین مظهر آمیختگی پربار این تأثیرات متنوع موسیقی، الهامبخش موسیقی مدرن افغانستان باشد.
ارکسترهای افغانستان نیز سابقه ای غنی دارند که به ۱۰۰ سال قبل باز می گردد. در نیمه دوم قرن بیستم، موسیقی ارکسترال در کنار رونق پخش رادیو و تلویزیون رونق گرفت. گروههای بزرگ و رهبری نواختن موسیقی غربی و محلی، چه جدید و چه قدیمی – به یکی از ویژگیهای اصلی موسیقی تبدیل شد. ارکسترهای افغانستان از این جهت منحصر به فرد هستند که معمولاً ترکیبی از سازهای سنتی مانند رباب افغانی ، دوتار هراتی و تنبور افغانی و تبله در کنار سازهای میراث اروپایی همنوازی خاصی را شکل می دهند.
جنگ هایی که از دهه ۱۹۷۰ تا ۹۰ افغانستان را فرا گرفت، موسیقی سازی را به طور قابل توجهی محدود کرد (نخستین تسلط طالبان در اواسط دهه ۹۰ تا سال ۲۰۰۱ محکومیت کامل موسیقی را ایجاد کرد)، اما در سال های اخیر، دوره جدیدی از ساخت موسیقی ارکسترال آغاز شده است. آهنگسازان، رهبران ارکستر و نوازندگان جوان با دیدگاه های جدید درحوزه موسیقی جان دوباره به موسیقی افغانستان داد اما این صداهای موسیقی نوظهور سال گذشته، زمانی که طالبان به قدرت رسید، ناگهان خاموش شدند.
با این حال، جهان اکنون فرصت جدیدی برای شنیدن صدای آن دسته از نوازندگانی که مجبور به تبعید شدهاند ونوازندگانی که در افغانستان مخفیانه به ساختن موسیقی ادامه می دهند دارد، صدای های هنوز هم از میان تاریکی شنیده می شود، هرچند طالبان تلاش می کند آنها را خاموش کند.
بیشتر بخوانید:
- سرکوب خفقان آور طالبان، زندگی زنان و دختران افغان را نابود می کند
- گزارش جدید سازمان ملل حکایت از سرکوب و سوء استفاده های فراوان طالبان دارد
- از ممنوعیت انتشار کتابهای روشنگری دینی، تا توقف چاپ کتاب، چگونه طالبان فرهنگ را در افغانستان بازنویسی می کند.
- آیا طالبان از قوانین اسلامی برای تامین منافع خود سوء استفاده می کند؟