رئیس جمهور امریکا با اعلام مرگ ایمن الظواهری – رهبر گروه القاعده که در حمله طیاره بدون سرنشین امریکا در بالکن خانه ی در مرکز شهر کابل کشته شد – گفت که این نشان دهنده توانایی ایالات متحده برای مبارزه با تروریسم در افغانستان امروز است، حتی بدون هزاران سرباز در افغانستان.
مقامات ایالات متحده می گویند که طالبان با پناه دادن به رهبران القاعده، توافق دوحه را که توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۲۰ شده بود زیر پا گذاشته است. توافق ایالات متحده و طالبان شامل تعهد طالبان برای جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان برای برنامه ریزی حملات به ایالات متحده، در ازای خروج نیروها و پایان دادن به دخالت نظامی ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان بود.
اما به گفته تحلیلگران، طالبان هرگز القاعده را محکوم نکرده و روابط خود را قطع نکرده است، و حضور و کشته شدن رهبرالقاعده در کابل – در فاصله ۱۵ دقیقه ای از کاخ ریاست جمهوری – نشان دهنده برخورد انتظارات متفاوت بین ایالات متحده و طالبان است. که احتمالا بدتر می شود.
تفسیرهای زیادی در مورد معنای حضور الظواهری در کابل وجود دارد. آیا این نادیده گرفتن توافق دوحه بود؟ یا شواهدی مبنی بر اینکه طالبان تلاش می‌کردند القاعده را کنترل کنند؟
حمله ایالات متحده مقیاس چالش را برای طالبان آشکار می کند، که نیاز به تعادل بین تمایل به حفظ اصول محافظه کارانه و جهادی خود دارند و در عین حال برای به رسمیت شناختن به عنوان یک دولت قانونی، باز شدن سفارتخانه های کشورهای غربی و میلیاردها دلار کمک های بشردوستانه تلاش می کنند.
” رحمت الله امیری تحلیگر مسایل سیاسی می گوید :”پیروزی قاطع به طالبان این حس را داد که آنها غیرقابل توقف هستند، نیازی به اطاعت از چیزی غیر از آنچه که فکر می کنند درست است ندارند، چه القاعده باشد، چه تحصیل دختران و چه حقوق بشر”.
آقای امیری می‌گوید: حمله هواپیمای بدون سرنشین برای آنها زنگ خطری است و این کمی آنها را متزلزل می‌کند که روزهای طلایی به پایان رسیده است.
گریم اسمیت، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران در افغانستان، می‌گوید که حضور رهبر القاعده در کابل چالش جدی است که طالبان تلاش کرده‌است از نظر سیاسی از آن بگذرد.
آقای اسمیت می گوید: ” طالبان در تلاش هست تا سفارتخانه های کشورهای اروپایی درکابل باز شود اما به معنای واقعی کلمه از افرادی که می خواهند خارجی ها را بکشند، حمایت می کند، حضور رهبر القاعده در کابل نشانه این دیدگاه است.
او می گوید که نتیجه این است که طالبان اکنون در معرض سوء ظن هر دو طرف قرار دارند. جامعه جهانی نگران است که طالبان دوباره زمینه فعالیت گروه های تروریستی درافغانستان را فراهم کند.
به گفته اندرو واتکینز، کارشناس مسائل افغانستان در انستیتوی صلح ایالات متحده، طالبان در اوایل سال ۲۰۱۹ به دیپلمات های آمریکایی در دوحه گفتند که آنها فقط قصد دارند که القاعده را تحت نظر داشته باشند، اما نه بیشتر.
معنای توافقنامه ایالات متحده و طالبان نشان دهنده آن است و تنها طالبان را متعهد می کند که از حملات از خاک افغانستان جلوگیری کند – نه قطع رابطه با القاعده یا سایرگروه های تروریستی.
آقای واتکینز می‌گوید: “ما شواهدی داریم که نشان می‌دهد طالبان از فعالیت بودن محدودیت القاعده درافغانستان است. او به گزارش‌های مربوط به اوایل سال ۲۰۲۱ اشاره می‌کند که از دستور رسمی رهبری طالبان به فرماندهان کوچک در سراسر کشور مبنی بر پناه دادن به جنگجویان خارجی و گرفتن آنها تحت کنترل خود، صادر شده است.
آقای واتکینز می گوید: “هر چه باشد، ما می دانیم که رهبری طالبان تهدید مداخله آمریکا را جدی می گیرد ، نحوه حمله و مرگ رهبر القاعده در مرکز کابل نشان داد که امریکا تا چه حد می تواند به مراکز قدرت طالبان نزدیک شود و اهدافی را نابود کند ، این پیام روشن به طالبان بود”.
بیشتر بخوانید:
- سازمان ملل از عمیق‌تر شدن روابط پیکارجویان طالب و القاعده هشدار می‌دهد
- هشدار رییس امنیت ملی افغانستان مبنی بر بازگشت القاعده پس از خروج آمریکا
- هشدار صریح آمریکا به پیکارجویان طالب برای قطع رابطه با القاعده
- گزارش جدید سازمان ملل حکایت از سرکوب و سوء استفاده های فراوان طالبان دارد
